- HAMBURGA
- HAMBURGAmunita, praeclara et maxima inf. Saxoniae urbs. Olim sedes Archiepiscopatus, qui postmodum a Praesule Ansgario Bremam translatus est, A. C. 830. Ludovico Germ. assentiente. Nomen habet ab Hammone, qui eam instauravit, unde Latine Hammanisburgum F. Irenico dicitur. Alb. Crantzius ab Hama, in signi pugile nomen accepisse existimat, qui a Starcathero Dano gigante hoc loci, ante urbis aedificationem, occisus perhibetur. Aliis potius dicta videtur, a voce Ham, i. e. silva, seu saleus, quod olim silva inter Alsteram et Billam flum. Ham dicta, ibi fuerit. Addunt quidam. Dominos de Ham, tempore Caroli Mag. ibi locorum condidisse arcem, quam Hamburg appellarint. Sed Hamburgum a Carolo Mag. contra Danos conditum, A. C. 809. Crantzius vult. l. 2. qui etiam Hamburgensem Episcopatum, ubi primus Antistes Heridagus fuit, instituit. Idem. E'cuius successoribus Anscarius floruit, A. 826. Dominum olim habuit Albionem Nord-Albingorum principem, Wittikindi patruelem, cum quo Christianam fidem amplexus est. Dein Hermannus Billingus, inf. Saxoniae Dux ab Ottone I. creatus, Hamburgum rexit, et post eum fil. Benno: cuius posteritate exstinctâ, Lotharius Saxoniae Dux, Adolpho Comiti Schaenburgi, regimen Holsatiae et Hamburgi commist, quod hic tenuit usque ad A. C. 1137. Eius nepos Adolphus III. acceptâ magnâ pecuniae summâ, ampla civitati privilegia concessit, quae a Friderico Barbarossa confirmata sunt. Hoc absente ab Henrico Leone urbs eversa, sed ab Adolpho ex Oriente reduce recuperata est: quo tamen paulo post a Waldemaro Duce Slesvic. fratre Canuti Regis Daniae, victo, A. C. 1203. Rex Albertum, Comitem Orlamundepsem, Hamburgo praefecit, qui Senatui 150. marcis auri ius suum vendidit: viâ sic urbi ad libertatem factâ, quam postea Adolphus IV. confirmavit: a quo tempore libera civitas titulotenus tantum sub imperio Holsatiae Comitum fuit. De controversia inde inter civitatem et Holsatiae Duces oborta, vide Limnaeum enucl. l. 4. c. 25. Fridericus II. Daniae Rex cum civibus, qui iam per totum sexennium a portubus Daniae, Norvegiae et Islandiae exclusi erant, transegit A. C. 1579. naves illorum dimisit, novumque vectigal sali im positum remisit, hac lege, ut intra quinquennium L. talerorum CIC. sibi solverentur. Thuan. Hist. l. 68. Status Reip. sensim ad puram Democratiam vergit. Bugenhagio, sub initium Reformationis, doctore usa, Lutheri doctrinam sequitur; acerrimeqe se Ioachimus Westphalus, Reformatis, qui sub Maria Regina Anglia eiecti huc appulêrunt, A. C. 1554. se opposuit. Horum tamen non contemnendus hodie ibi coetus, quibus ad sacra sua, in vicinum pagum Daniae Regi subiectum Altena, excurrere permissum. Vide limnaeum supra laudatum, Laetum Comp. Hist. Univ. Aquis est instructissima, et ad mercaturam situ admodum opportuno, ac Anglorum frequenriâ hodie celeberrima. Moenibus, fossis, vallo, divitiis et incolis, nihil Hamburga cultius, nihil munitus videri potest. Ex praecipuis est Hanseaticarum, 16. mill. Germ. a Brema in Bor. 6. a. Stada in Ort. Cum portu capaci, quo navigia supervehuntur per Albis aestuar. Ibi Alstera amnis in Albim cadit. 18. mill. Germ. ab Albis ostio in Ort. Crescit in dies; Baudr.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.